SONOFARMA İLAÇ KİMYA SANAYİ TİC. LTD. ŞTİ TARAFINDAN ÜRETİLEN ÜÇ FARKLI NANO SOLÜSYONUNUN KÖK-UR NEMATODU (Meloidogyne sp.) ÜZERİNDEKİ TOKSİK ETKİLERİNİN LABORATUVAR DENEME SONUÇLARI RAPORU
TESTİN AMACI
Üç farklı içeriğe sahip Farmoxyn nano solüsyonunun tarımda kullanım olanaklarının araştırılmasına yönelik denemelerin bir ayağı da Bitki Koruma alanında kullanımının belirlenmesidir. Bu denemede tarımda ürün kayıplarına neden olan ve mücadele imkanı kısıtlı olan kök-ur nematodları ele alınmış olup, bu solüsyonların kök-ur nematodu (Meloidogyne sp.) üzerindeki etkileri test edilerek bu zararlı ile mücadele imkânlarının olup olmadığı araştırılmıştır.
MATERYAL VE YÖNTEM
Materyal
Testte kullanılan 3 adet lipozom solüsyonu “Sonofarma İlaç Kimya Sanayi Tic. Ltd. Şti” tarafından Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Nematoloji Laboratuvarına getirilmiştir. Bu solüsyonlar kullanıma kadar +4 C’de muhafaza edilmişlerdir. Hedef zararlı olarak kullanılan kök-ur nematodları Bursa Karacabey domates tarlalarındaki bulaşık bitki köklerindeki urlardan dişi birey olarak toplanmışlardır. Toprakta serbest olarak hareket eden ve bitkiyi enfekte eden dönem 2. dönem olduğu için toplanan dişi bireylerden 2. dönem larvalar elde edilmiş ve denemeler 2. dönem larvalar üzerinde yapılmıştır. Ancak, kök-ur nematodu Meloidogyne’nin tür teşhisi yapılmamış, cins üzerinden ifade edilmiştir (Meloidogyne sp.).- Solüsyon 1 içeriği: Farmoxyn 1
- Solüsyon 2 içeriği: Farmoxyn 2
- Solüsyon 3 içeriği: Farmoxyn 3
Yöntem
Aşağıda belirtilen dozlarda solüsyonlar kullanılmıştır. Solüsyonlar steril saf su içinde seyreltilerek aşağıdaki dozlar elde edilmiştir.- 1 Numaralı solüsyon: %50, %25 ve %12.5,
- 2 ve 3 Numaralı solüsyonlar: %0.1, %0.2, %0.3 ve %0.4
Her bir solüsyon denemesi 6, 12 ve 24 saat sonunda ölü nematodlar sayılarak solüsyonun etkinliği (toksisitesi) belirlenmiştir. Her bir deneme 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür.
Solüsyon 1 yani içeriğinde sadece “Nano solüsyon” bulunan solüsyonun nematod üzerinde maruz kalma süresi arttıkça toksik etkisinde artma eğilimi görülmektedir. Ancak, 12 saat ile 24 saat arasında etkinlik farkı görünmemektedir. En düşük etki 6 saat sonra ve en düşük doz olan %12.5’da, %25 oranında tespit edilirken, 12 ve 24 saat sonra %50 dozda neredeyse nematodların tamamı üzerinde etkili olduğu yani toksik etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sonuç, solüsyon 1’in Meloidogyne sp ile mücadelede ümit var etkide olduğunu göstermektedir.
Solüsyon 2 nematod üzerinde maruz kalma süresi arttıkça toksik etkisinde artma eğilimi görülmektedir. Ancak, 12 saat ile 24 saat arasında etkinlik farkı görünmemektedir. En düşük etki 6 saat sonra ve en düşük doz olan %0.1’de, %35 oranında tespit edilirken, 12 ve 24 saat sonra %0.3 ve %0.4 dozlarda neredeyse nematodların tamamı üzerinde etkili olduğu yani toksik etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sonuç, solüsyon 2’in Meloidogyne sp ile mücadelede ümit var etkide olduğunu göstermektedir.
Solüsyon 3 nematod üzerinde maruz kalma süresi arttıkça toksik etkisinde artma eğilimi görülmektedir. Ancak, 12 saat ile 24 saat arasında etkinlik farkı görülmemektedir. En düşük etki 6 saat sonra ve en düşük doz olan %0.1’de, %42 oranında tespit edilirken, 12 ve 24 saat sonra %0.3 ve %0.4 dozlarda nematodların tamamı üzerinde etkili olduğu yani toksik etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sonuç, solüsyon 3’ün Meloidogyne sp ile mücadelede ümit var etkide olduğunu göstermektedir.
“Sonofarma İlaç Kimya Sanayi Tic. Ltd. Şti” tarafından talep edilen ve denemeye alınan 3 farklı solüsyon kök-ur nematodu Meloidogyne sp. üzerinde toksik etki göstermiştir. Farmoxyn markaları ile piyasaya sürülmesi beklenen ürünlerin bu nematodla özellikle seralarda yapılacak mücadelede zararlı nematodu baskı altına alma potansiyeli yüksek görülmektedir.
Analizi Yapan / Raporu Yazan: Prof. Dr. İ. Alper SUSURLUK
Bursa Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü 16059 Nilüfer, Bursa
Yukarıda imza atan kişi fakültemizde öğretim üyesidir.
Prof. Dr. İlhan TURGUT
Dekan
Bursa Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi 16059, Nilüfer, Bursa